Karmienie piersią buduje między mamą i dzieckiem niezwykłą więź dającą maleństwu poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Kobieta nieustannie troszczy się o prawidłowy rozwój i dobre samopoczucie niemowlęcia – widząc, że jej maleństwo w trakcie lub po karmieniu ulewa, zaczyna się martwić. Co powinna na ten temat wiedzieć? Poznaj pytania i odpowiedzi, które pomogą rozwiać wątpliwości i poszerzyć wiedzę na temat tej dolegliwości.
Na ogół ulewania nie powinny być powodem do zmartwień, ponieważ jest to zjawisko powszechne wśród najmłodszych. Problem z ulewaniem ma aż 67% niemowląt do 4. miesiąca życia[1], jednak u 90% dzieci między 12. a 15. miesiącem dolegliwość ta przechodzi samoistnie[2],[3]. Najczęstszą, choć nie jedyną przyczyną ulewań, jest niedojrzałość układu pokarmowego, a dokładnie – mięśnia dolnego zwieracza przełyku, który nie jest jeszcze na tyle sprawny, by zatrzymać pokarm w małym żołądku. Najczęściej dziecko ulewa zaraz po posiłku, czasem nawet godzinę później. Lekarz może zdiagnozować problemy z ulewaniem, jeśli pojawia się ono 2 i więcej razy dziennie przez 3 i więcej tygodni[4].
[1] Vandenplas Y, Rudolph CD, Di Lorenzo C i wsp. Pediatric gastroesophageal reflux clinical practice guidelines: joint recommendations of the North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (NASPGHAN) and the European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN). J Pediatr Gastroenterol Nutr 2009;49:498-547.
[2] Benninga MA, Nurko S, Faure C i wsp. Childhood Functional Gastrointestinal Disorders: Neonate/Toddler. Gastroenterology 2016;150:1443-1455.
[3] Hegar B, Dewanti NR, Kadim M i wsp. Natural evolution of regurgitation in healthy infants. Acta Paediatr 2009;98:1189-1193.
[4] Vandenplas Y, Rudolph CD, Di Lorenzo C i wsp. Pediatric gastroesophageal reflux clinical practice guidelines: joint recommendations of the North American Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (NASPGHAN) and the European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN). J Pediatr Gastroenterol Nutr 2009;49:498-547.
Przede wszystkim należy upewnić się, czy dziecko nie otrzymuje zbyt dużych ilości pokarmu, karmione jest w prawidłowej pozycji i nie ma alergii na białka mleka krowiego, ponieważ są to – poza niedojrzałością układu pokarmowego – kolejne możliwe przyczyny ulewań. Ponadto można zastosować kilka praktycznych porad. Po pierwsze, po karmieniu warto położyć niemowlę na własnym barku w taki sposób, by jego rączki były oparte na ramieniu rodzica. Taka pozycja zabezpiecza cofanie się pokarmu i ułatwia odbicie. Gdy niemowlę potrafi już stabilnie utrzymać główkę, można ułożyć je poprzecznie na naszych kolanach w pozycji na brzuchu, tak aby okolice głowy i barków były nieco uniesione (w tym celu delikatnie przesuwamy kolano ku górze). Pilnujemy jednocześnie, aby brzuszek nie był uciśnięty pomiędzy naszymi kolanami. Po karmieniu warto ułożyć dziecko na boku – zmieniając od czasu do czasu strony. Tak układane niemowlę powinno być cały czas pod nadzorem opiekuna. Po drugie, po karmieniu można na krótko ograniczyć aktywność ruchową dziecka w pozycji na brzuchu – pozwoli to uniknąć kolejnego bodźca mogącego powodować cofanie się treści żołądkowych.
Karmienie piersią nie jest przeciwwskazaniem przy ulewaniach, a wręcz odwrotnie. Pokarm mamy najlepiej spełnia wyjątkowe potrzeby młodego organizmu, dlatego zaleca się wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy życia. Ważne przy tym, by mama zadbała o technikę karmienia, ponieważ może to przynieść istotną ulgę ulewającemu dziecku. Najczęściej wybierana przez matki jest pozycja klasyczna, w której mama siedzi wygodnie w fotelu, mając stopy oparte na podłodze lub podnóżku. Dziecko przytulone jest brzuszkiem do brzucha mamy, główka zaś oparta jest na zgięciu łokcia, a plecy na przedramieniu mamy. Oczywiście jest to jedna z kilku możliwych pozycji do wyboru. Jeśli mama ma jakiekolwiek wątpliwości czy poprawnie karmi dziecko, powinna się skontaktować z pediatrą, położną lub doradcą laktacyjnym.
Jeżeli ulewania nie są zbyt częste, nie powinny stanowić powodów do obaw – szczególnie, że zbyt duże ilości pokarmu mogą być jedną z przyczyn tej dolegliwości. Najlepszym sposobem umożliwiającym ocenę, czy dziecko otrzymuje odpowiednią ilość pokarmu, jest prawidłowe przybieranie na masie ciała, np. w pierwszych 3 miesiącach życia przyrost wagi powinien wynosić 26-31 g na dobę. Jeśli lekarz stwierdzi u dziecka nadmierne ulewanie, może zalecić podawanie dziecku preparatu zagęszczającego Bebilon Nutriton[5], który, dzięki zawartości mączki chleba świętojańskiego, zagęszcza pokarm i sprawia, że łatwiej pozostaje w żołądku dziecka i nie cofa się do przełyku. Produkt może być dodawany bezpośrednio do odciągniętego mleka mamy, mleka modyfikowanego lub podawany dziecku łyżeczką.
[5] Bebilon Nutriton to dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego. Do postępowania dietetycznego w przypadku skłonności do ulewania u noworodków, niemowląt i dzieci, które są karmione piersią. Produkt można stosować pod nadzorem lekarza.