Roczniak potrzebuje nawet 6 razy więcej* niektórych składników odżywczych niż dorosły! Czy wiesz jakich?

21 listopada 2024

Kiedy dziecko kończy roczek, jego potrzeby żywieniowe wciąż są wyjątkowe, a odpowiednia dieta to fundament prawidłowego rozwoju. Niezbędne składniki odżywcze, w tym kluczowe witaminy i składniki mineralne nie tylko wspierają wzrost, ale także rozwój mózgu, kości i układu odpornościowego. Dobrze skomponowany jadłospis pomaga uniknąć niedoborów w organizmie dziecka, a co za tym idzie – stanowi inwestycję w jego przyszłość. Dowiedz się, jakich składników nie powinno zabraknąć w menu roczniaka oraz w jakich produktach ich szukać.

Wielkie potrzeby małego brzuszka

Niektórzy uważają, że roczne dziecko może już jeść potrawy z „dorosłego” stołu, jak np. kotlet schabowy, frytki czy słodkie wypieki. Nie jest to jednak właściwe podejście – minie jeszcze sporo czasu zanim organizm dojrzeje do potraw spożywanych przez starszych członków rodziny. Przede wszystkim warto pamiętać, że układ pokarmowy dziecka wciąż się rozwija i jest bardzo delikatny. Z procesem intensywnie trwającego rozwoju wiążą się szczególne potrzeby żywieniowe, zupełnie inne niż potrzeby rodziców czy pozostałych starszych członków rodziny.

Czy wiesz, że…

Roczne dziecko potrzebuje nawet do 6 razy więcej pewnych składników odżywczych niż starsi członkowie rodziny (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). To 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej wapnia, jodu oraz żelaza, a także 3 razy więcej witamin A i C[1].

W jakich produktach szukać tych wyżej wymienionych witamin i składników mineralnych?

Wapń i witamina D

Aby dziecko miało mocne kości, potrzebuje zarówno wapnia, jak i witaminy D. Najbogatszym źródłem dobrze przyswajalnego wapnia są mleko i produkty mleczne, a witaminy D – tłuste ryby, np. makrela czy łosoś oraz żółtko jaja[2]. Dodatkowo, w porozumieniu z lekarzem pediatrą należy suplementować witaminę D, w zależności od spożytej dobowej ilości witaminy D wraz z pokarmem[3].

Żelazo i jod

Najlepszym źródłem żelaza są produkty mięsne, ale można je znaleźć także w rybach, jajach oraz roślinach strączkowych. Dla lepszego wchłaniania żelaza, warto łączyć posiłki z produktami będącymi źródłem witaminy C. Aby dostarczyć dziecku jod, wybieraj przede wszystkim wysokiej jakości ryby morskie. Innym źródłem jodu jest mleko i jego przetwory. Jod jest niezbędnym składnikiem potrzebnym do wytwarzania hormonów tarczycy.

Witaminy C i A

Witamina A jest niezbędna w procesie widzenia, a witamina C jest antyoksydantem i wspiera prawidłowe działanie układu odpornościowego. Wpływa również na zwiększenie przyswajania żelaza[4]. Źródłem witaminy A są zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, np. jaja, masło, sery, jak i produkty pochodzenia roślinnego, które występują w postaci prowitamin A, głównie beta-karotenu, np. marchew, papryka, brokuły, jarmuż, szpinak i natka pietruszki, a także owoce (morele, brzoskwinie, mango, pomarańcze). Witaminę C zaś można znaleźć w świeżych warzywach, takich jak czerwona papryka, warzywa kapustne, natka pietruszki oraz owocach, np. kiwi, owocach jagodowych i cytrusowych[5].

Jak unikać niedoborów w diecie?

Zróżnicowana i urozmaicona dieta to klucz do dostarczenia dziecku wszystkich niezbędnych witamin i składników mineralnych. Warto więc wprowadzać do menu różnorodne warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe, mięso i ryby, produkty mleczne, a także wartościowe źródła tłuszczu. Dobrze zbilansowane posiłki wspierają prawidłowy rozwój i chronią organizm przed niedoborami. Ważne jest, aby odpowiednie planowanie jadłospisu uwzględniało indywidualne potrzeby dziecka, a rodzice korzystali z nieprzetworzonych produktów wysokiej jakości.

W przypadku rocznych dzieci zaleca się podawanie 4-5 posiłków dziennie, z czego 3 to główne posiłki, a 1-2 pełnią rolę uzupełniającą. Dziecko w wieku od 1. do 3. roku życia każdego dnia powinno zjadać po 5 porcji produktów zbożowych i warzyw, 4 porcje owoców, 3 porcje mleka i przetworów mlecznych i od 1 do 2 porcji mięsa, ryb, jajek oraz 1-2 porcje wartościowych tłuszczów.

Mleko i jego przetwory – ważne składniki w codziennej diecie roczniaka

Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają kontynuowanie karmienia piersią dziecka po 1. roku życia – pokarm mamy powinien być elementem codziennej diety malucha nawet do jego 2. roku życia lub dłużej, tak długo, jak będzie chciała tego i mama, i dziecko[6]. Dziecko, które skończyło roczek każdego dnia powinno spożywać dwie porcje mleka i porcję produktów mlecznych, np. kefiru, jogurtu naturalnego czy sera[7]. Jeśli podawanie mleka mamy nie jest możliwe, dobrze wybrać dopasowany do potrzeb malucha produkt, tj. formuła na bazie mleka (wcześniejsza nazwa to mleko modyfikowane typu junior).

Formuła na bazie mleka – jaką wybrać?

Według ekspertów ds. żywienia dzieci mleka modyfikowane typu junior pomagają uzupełnić dietę w ważne składniki odżywcze, których często brakuje w jadłospisie malucha[8]. Badania dowodzą, że dzieci dwuletnie, którym nadal są podawane takie produkty, otrzymują więcej składników odżywczych, w tym witaminy D, żelaza i jodu niż te, które rzadziej spożywają produkty na bazie mleka stworzone z myślą o małych dzieciach[9].

Przykładem odżywczej formuły na bazie mleka jest Bebiko Junior 3 NutriFLOR EXPERT. Produkt zawiera m.in. wapń i witaminę D niezbędne dla prawidłowego rozwoju kości i zębów, witaminy A, C i D dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, żelazo i jod wspierające prawidłowy rozwój poznawczy, kwas ALA (omega 3) niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej[10], a także specjalny błonnik NutriFLOR. Już dwa kubki odżywczej formuły na bazie mleka Bebiko Junior 3 NutriFLOR EXPERT dziennie pomagają pokryć 89% dziennego zapotrzebowania małego dziecka na witaminę D, ponad 70% dziennego zapotrzebowania na żelazo i jod oraz 71% dziennego zapotrzebowania na wapń[11]. W porównaniu do mleka krowiego 2% Bebiko Junior 3 NutriFLOR EXPERT, wzbogacone w witaminy i składniki mineralne, zawiera aż 17 razy więcej witaminy C i aż 163 razy więcej witaminy D.

Dowiedz się więcej

Dostarczanie wszystkich niezbędnych składników odżywczych, w tym kluczowych witamin i składników mineralnych poprzez dobrze skomponowaną dietę to najlepsza inwestycja w prawidłowy rozwój dziecka. Dbając o zbilansowany jadłospis malucha rodzice troszczą się o kondycję jego organizmu, jak i dobre samopoczucie. Jeśli szukasz więcej informacji na temat prawidłowego żywienia Twojego dziecka i wspierania jego harmonijnego rozwoju, znajdziesz je na stronie www.BebiKlub.pl. Tam czekają na Ciebie również eksperci, którzy odpowiedzą na Twoje pytania.

Ważna informacja: Karmienie piersią wraz z urozmaiconą dietą jest rekomendowanym sposobem żywienia małych dzieci.

*W przeliczeniu na kilogram masy ciała.

[1] W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.

[2] Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewskiej, NIZP-PZH, Warszawa 2020.

[3] Rusińska A., Płudowski P. i wsp. Zasady suplementacji i leczenia witaminą D – Nowelizacja 2018 r., Postępy Neonatologii 2018;24(1).

[4] Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewskiej, NIZP-PZH, Warszawa 2020.

[5] Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, pod red. M. Jarosza, E. Rychlik, K. Stoś, J. Charzewskiej, NIZP-PZH, Warszawa 2020.

[6] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.

[7] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych pod red. H. Weker i wsp. Instytut Matki i Dziecka, 2020.

[8] Weker H. i wsp. Stanowisko Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk w sprawie zasad żywienia dzieci w wieku 1-3 lat, Standardy Medyczne Pediatria, 2022.

[9] Komentarz do artykułu: Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022/T19.

[10] Dla porcji 200 ml.

[11] % realizacji dziennego zapotrzebowania dla dzieci w wieku 1-3 lat zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.