Dlaczego roczniak nie powinien jeść jak dorosły? Mamy odpowiedź

24 lipca 2024

Twoje dziecko zdmuchnęło pierwszą świeczkę z urodzinowego tortu i wydaje się już takie „dorosłe”. Choć odkryło już smaki wielu warzyw, owoców i mięs, to przed nim jeszcze długa kulinarna podróż. Mimo coraz bardziej urozmaiconej diety jego jadłospis wciąż powinien różnić się od jadłospisu rodziców czy starszego rodzeństwa. Dowiedz się, dlaczego.

Roczne dziecko to nie mały dorosły

O żywieniu dzieci po 1. roku życia krąży wiele sprzecznych informacji. Niektórzy uważają, że roczne dziecko może jeść wszystko, co jedzą dorośli, np. kotlet schabowy z zasmażaną kapustą, kiełbasę, frytki czy słodkie wypieki. Jednak taka opinia jest błędna z kilku powodów. Po pierwsze – brzuszek dziecka wciąż jest wrażliwy i delikatny. Po drugie – jadłospis dorosłych nie jest w stanie zaspokoić specyficznych potrzeb żywieniowych małego dziecka pod względem składników odżywczych niezbędnych do jego prawidłowego rozwoju. Dodatkowo dieta dorosłych bywa ciężkostrawna, zbyt obfita w tłuszcze zwierzęce, sól i cukier czy inne dodatki do żywności, które są niedozwolone w żywieniu małych dzieci.

Czy wiesz, że…

Między 1. a 3. rokiem życia dziecko przechodzi przez kolejne etapy intensywnego rozwoju poznawczego, psychomotorycznego i społecznego. To również okres intensywnego wzrostu młodego organizmu. Dziecko zaczyna chodzić, spędza więcej czasu w ruchu, poznaje otoczenie i rozwija się jego mózg, aby tworzyć nowe połączenia nerwowe. Aby organizm mógł temu wszystkiemu sprostać, potrzebuje odpowiedniej dawki energii i składników pokarmowych. Co ciekawe, roczne dziecko potrzebuje nawet do 6 razy więcej pewnych składników odżywczych niż starsi członkowie rodziny (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). To 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej wapnia, jodu oraz żelaza, a także 3 razy więcej witamin A i C[1].

Ułożenie jadłospisu dla rocznego dziecka może wydawać się dla rodziców wyzwaniem. Z pomocą jednak przychodzą eksperci z Instytutu Matki i Dziecka, którzy opracowali modelowy talerz żywieniowy[2]. Wskazuje on orientacyjną liczbę i wielkość porcji, z uwzględnieniem różnych produktów spożywczych, które dziecko powinno spożywać każdego dnia.

Potrzeby dziecka powinny być na pierwszym miejscu

W przypadku rocznych dzieci zaleca się podawanie 4-5 posiłków dziennie, z czego 3 to główne posiłki, a 1-2 pełnią rolę uzupełniającą. Maluch w wieku od 1. do 3. roku życia każdego dnia powinien zjadać po 5 porcji produktów zbożowych i warzyw, 4 porcje owoców, 3 porcje mleka i przetworów mlecznych i od 1 do 2 porcji mięsa, ryb, jajek oraz wartościowych tłuszczów. Ważne jest, aby respektować apetyt dziecka, co sprzyja prawidłowej regulacji mechanizmów głodu i sytości, mając pozytywny wpływ na przyszłość. Kontynuowanie karmienia piersią jest również zalecane, ponieważ mleko mamy nadal dostarcza cenne składniki odżywcze. Wraz z rozwojem dziecka naturalnie zmniejsza się liczba karmień piersią, a wzrasta liczba posiłków stałych. Ważne jest, aby odpowiednie planowanie posiłków uwzględniało indywidualne potrzeby dziecka, a rodzice korzystali z nieprzetworzonych produktów wysokiej jakości. Dodatkowo należy pamiętać, aby głównym źródłem płynów była przede wszystkim woda.

Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają kontynuowanie karmienia piersią dziecka po 1. roku życia – pokarm mamy powinien być elementem codziennej diety malucha nawet do jego 2. roku życia lub dłużej, tak długo, jak będzie chciała tego i mama, i dziecko[3].

Ważna rola produktów mlecznych w diecie roczniaka

Choć mleko mamy jest bardzo ważne, zawiera zbyt mało niektórych składników, jak np. wapń, aby zaspokoić zapotrzebowanie dziecka między 1. a 3. rokiem życia. Dlatego niezbędne jest uzupełnienie diety dziecka o inne produkty. Oprócz mleka, stałym elementem jadłospisu małego dziecka powinny być również produkty mleczne, np. jogurt naturalny, kefir, maślanka, ser żółty czy ser twarogowy. Potrzebnych witamin i składników mineralnych, a także innych składników odżywczych może dostarczać także stworzona z myślą o potrzebach młodego organizmu odżywcza formuła na bazie mleka. Jeśli podawanie mleka mamy nie jest możliwe, dobrze wybrać taki produkt, który będzie dopasowany do potrzeb dziecka. Według ekspertów ds. żywienia dzieci odżywcze formuły na bazie mleka pomagają uzupełnić dietę w ważne składniki odżywcze, których często brakuje w jadłospisie malucha[4]. Badania dowodzą, że dzieci dwuletnie, którym nadal są podawane takie produkty, otrzymują więcej składników odżywczych, w tym witaminy D, żelaza i jodu niż te, które rzadziej spożywają produkty na bazie mleka stworzone z myślą o małych dzieciach[5].

Czy wiesz, że…
Już dwa kubki odżywczej formuły na bazie mleka Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert dziennie pomagają pokryć 89% dziennego zapotrzebowania małego dziecka na witaminę D, 74% dziennego zapotrzebowania na żelazo oraz 71% dziennego zapotrzebowania na wapń i jod[6]. Produkt zawiera m.in. wapń i witaminę D niezbędne dla prawidłowego rozwoju kości i zębów, witaminy A, C i D dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, żelazo i jod wspierające prawidłowy rozwój poznawczy, kwas ALA (omega 3) niezbędny do prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej[7], a także specjalny błonnik NUTRIflor. W porównaniu do mleka krowiego 2% Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert, wzbogacone w witaminy i składniki mineralne, zawiera aż 17 razy więcej witaminy C i aż 163 razy więcej witaminy D.

Dzięki odpowiednio skomponowanej diecie, zawierającej niezbędne witaminy i składniki mineralne, można wspierać prawidłowy rozwój dziecka. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie www.BebiKlub.pl. Tam czekają na Ciebie również eksperci, którzy odpowiedzą na Twoje pytania.

[1] W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.

[2] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych pod red. H. Weker i wsp. Instytut Matki i Dziecka, 2020.

[3] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.

[4] Weker H. i wsp. Stanowisko Komitetu Nauki o Żywieniu Człowieka Polskiej Akademii Nauk w sprawie zasad żywienia dzieci w wieku 1-3 lat, Standardy Medyczne Pediatria, 2022.

[5] Komentarz do artykułu: Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022/T19.

[6] % realizacji dziennego zapotrzebowania dla dzieci w wieku 1-3 lat zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.

[7] Dla porcji 200 ml.