Rozszerzasz dietę niemowlęcia? Dowiedz się, jak to robić, aby wspierać jego prawidłowy rozwój

30 stycznia 2024

Właściwe żywienie w pierwszych latach życia jest bardzo ważne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Jeśli niemowlę jest już gotowe na odkrywanie nowych smaków – innych niż mleko mamy – oznacza to, że rodzice stają przed nie lada wyzwaniem. Wymagania żywieniowe malucha w tym wieku różnią się bowiem od potrzeb starszych członków rodziny. Wiedza na temat prawidłowego rozszerzania diety jest zatem niezbędna. Oto wskazówki, które pomogą Ci dokonywać właściwych wyborów – w trosce o potrzeby rozwijającego się organizmu niemowlęcia.

Kluczowy czas 1000 pierwszych dni

Okres 1000 pierwszych dni życia (liczony od poczęcia przez pierwsze 3 lata życia) jest wyjątkowy. W tym czasie bardzo intensywnie rozwijają się poszczególne narządy i układy w organizmie. Funkcje wątroby i nerek wciąż się kształtują, tempo opróżniania żołądka jest wolne, a wytwarzanie enzymów trawiennych – ograniczone[1]. Ponadto intensywnie rozwija się mózg, układ nerwowy i odpornościowy, które są wyjątkowo wrażliwe na różnego rodzaju zanieczyszczenia[2]. Ze względu na wrażliwość narządów oraz dojrzewanie funkcji organizmu maluchy dopiero przygotowują się na posiłki z rodzinnego stołu i w początkowym okresie życia wymagają szczególnego sposobu żywienia. Warto więc dbać o prawidłową dietę zarówno niemowlęcia, jak i małego dziecka, ponieważ od tego m.in. zależy jego samopoczucie, kondycja fizyczna, a przede wszystkim prawidłowy rozwój, co ma wpływ na przyszłość malucha.

O tym pamiętaj

Rozszerzanie jadłospisu powinno nastąpić nie wcześniej niż w 17. tygodniu życia (początek 5. miesiąca) i nie później niż w 26. tygodniu (początek 7. miesiąca)[3].

Pierwsze smaki w diecie malucha

W pierwszym półroczu życia pokarm kobiecy zaspokaja zapotrzebowanie niemowlęcia na niezbędne składniki odżywcze, jednocześnie zapewniając mu prawidłowy rozwój[4]. Po skończeniu 6. miesiąca życia mleko mamy lub mleko następne, jeśli kontynuowanie karmienia piersią nie jest możliwe, wciąż powinno stanowić podstawę jadłospisu dziecka, a jego urozmaicanie ma na celu zapewnienie odpowiedniej podaży energii i składników odżywczych, na które zapotrzebowanie zmienia się wraz z rozwojem młodego organizmu. Ponadto to czas zapoznawania niemowlęcia z nowymi smakami i konsystencjami.

Zanim jednak podejmiesz decyzję o pierwszej nowości w diecie malucha, pamiętaj, że organizm niemowlęcia nie jest obojętny na składniki zawarte w pożywieniu. Najmłodsi wymagają pokarmów, które będą dopasowane do ich szczególnych potrzeb – zarówno pod względem składu, wartości odżywczej, jak i konsystencji.

To ważne!

1. W okresie rozszerzania diety należy stopniowo zapoznawać malucha z konsystencjami – od gładkiej do zawierającej wyczuwalne cząsteczki pokarmu aż po posiłki z dużymi kawałkami. Rodzaj pokarmów powinien być dostosowany do możliwości rozwojowych dziecka, a z czasem wspierać rozwój umiejętności gryzienia i żucia:
- po 4.-po 6. miesiącu – konsystencja papkowata, pokarmy rozdrobnione,
- po 8.-po 9. miesiącu – mniejsze kawałki do nauki gryzienia i żucia,
- po 12.-po 15. miesiącu – z dużymi kawałkami do nauki gryzienia i żucia, różnorodne konsystencje zachęcające do nauki samodzielnego jedzenia.

2. Nowe pokarmy należy wprowadzać do diety stopniowo, zaczynając od niewielkich ilości (np. 3-4 łyżeczki), przy jednoczesnej obserwacji reakcji dziecka.

3. Ze względu na trudniejszą akceptację smaku warzyw to właśnie te produkty należy wprowadzać do diety niemowlęcia jako pierwsze (zwłaszcza zielone)[5]. Ze smakiem owoców najlepiej zapoznać malucha około 2 tygodnie później, przy jednoczesnej kontynuacji podawania warzyw. W następnej kolejności należy wprowadzać produkty zbożowe i inne, tj. mięso, ryby, jaja czy przetwory mleczne.

Posiłki skrojone na miarę potrzeb najmłodszych

O tym, czy produkt jest odpowiedni dla niemowlęcia, nie świadczy kolorowe opakowanie z uroczym obrazkiem, które tylko sugeruje, że żywność jest przeznaczona dla najmłodszych. Warto sięgać po produkty stworzone specjalnie dla niemowląt i małych dzieci, czyli ze wskazaniem wieku na opakowaniu. Zgodnie z przepisami prawa ta kategoria żywności spełnia wyjątkowo restrykcyjne normy, a jej skład i konsystencja dopasowane są do potrzeb dziecka na określonym etapie rozwoju. Takie produkty można z łatwością rozpoznać na sklepowej półce. Na etykiecie zawierają informację, np. po 6. czy 8. miesiącu życia, co jest gwarancją dopasowania zarówno składu, jak i konsystencji do potrzeb dziecka na określonym etapie rozwoju.

Tak radośnie się rośnie!

Całe szczęście asortyment żywności przeznaczonej specjalnie dla najmłodszych jest bardzo szeroki, a zatem rodzice mają w czym wybierać. Przykładem produktów dedykowanych najmłodszym na etapie rozszerzania diety są obiadki BoboVita. To jakość potwierdzona na 100% – zawarte w nich składniki przechodzą nawet kilkaset testów jakości i bezpieczeństwa. Czy wiesz, że warzywa w posiłkach spełniają 5000 razy bardziej restrykcyjne normy jakości w porównaniu do warzyw ogólnego przeznaczenia?* Ponadto obiadki są ze składnikami w 100% naturalnego pochodzenia i mają prosty skład – są bez zbędnych dodatków[6]. To również 100% mięsa bez pozostałości antybiotyków, które pochodzi wyłącznie od sprawdzonych dostawców** oraz 100% dziko żyjących ryb ze zrównoważonych połowów. Co więcej, wybrane obiadki zawierają kwas ALA niezbędny dla prawidłowego rozwoju mózgu i tkanek nerwowych.

Uwzględniając w diecie dziecka takie produkty, rodzice mogą mieć pewność, że wybierają żywność dopasowaną do potrzeb żywieniowych rozwijającego się dziecka, a przede wszystkim sięgają po produkty, które powstały ze szczególną dbałością o jakość i bezpieczeństwo.

Dołącz do klubu BoboVita!

Jeśli poszukujesz więcej informacji na temat rozszerzania diety niemowlęcia, zarejestruj się do klubu BoboVita i otrzymaj m.in. „Poradnik rozszerzania diety niemowlęcia”. To kompendium wiedzy, które zawiera najważniejsze wskazówki dotyczące wprowadzania nowych pokarmów – w oparciu o aktualną i rzetelną wiedzę specjalistów w dziedzinie żywienia niemowląt i małych dzieci.

*Dotyczy norm dla pestycydów w warzywach. 

**Zgodnie z limitami i zakazami określonymi prawem.

Ważne informacje: Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzania pokarmów uzupełniających. Karmienie piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.

[1] „Raport: bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci”. Pod redakcją: prof. dr hab. n. med. Piotra Sochy oraz dr hab. inż. Anny Harton, 2022 RAPORT Bezpieczeństwo żywności, a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci (1000dni.pl). Dokument ten stanowi kompendium wiedzy na temat wpływu bezpieczeństwa żywności na stan zdrowia dziecka teraz i w przyszłości.

[2] Tamże.

[3] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci , Standardy Medyczne/Pediatria 2021, T. 18.

[4] Fewtrell M, Bronsky J, Campoy C i wsp. Complementary Feeding: A Position Paper by the European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition (ESPGHAN) Committee on Nutrition. J Pediatr Gastroenterol Nutr 2017; 64:119-132.

[5] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci , Standardy Medyczne/Pediatria 2021, T. 18.

[6] Zgodnie z przepisami prawa, żywność dla niemowląt i małych dzieci nie zawiera konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku.