Rozszerzasz dietę malucha? Oto wskazówki, jakie posiłki podawać, a jakich unikać w jadłospisie niemowlęcia

27 marca 2023

1000 pierwszych dni to okres, w którym rodzice mogą wspierać prawidłowy rozwój dziecka – m.in. poprzez sposób żywienia dopasowany do jego potrzeb. Skąd jednak mieć pewność, że to, co wybierasz dla malucha, jest dla niego bezpieczne? Jak w gąszczu informacji i porad ekspertów zadbać o właściwy jadłospis najmłodszych? Dowiedz się, co możesz zrobić, aby codzienna dieta wspierała prawidłowy rozwój Twojego dziecka.

Kiedy niemowlę jest gotowe na posiłki inne niż mleko mamy?

Młody organizm jest bardzo delikatny i intensywnie się rozwija, dlatego prawidłowy przebieg rozszerzania diety jest kluczowy. Od momentu narodzin przez pierwsze pół roku najlepszym pokarmem dla niemowlęcia, w pełni odpowiadającym na potrzeby młodego organizmu, jest mleko mamy. Z czasem, gdy zapotrzebowanie malucha na różne składniki pokarmowe i energię się zwiększa, do jego diety należy stopniowo wprowadzać posiłki uzupełniające (przy jednoczesnym kontynuowaniu karmienia piersią bądź mlekiem modyfikowanym).

Pamiętaj, że:

Rozszerzanie jadłospisu powinno nastąpić nie wcześniej niż w 17. tygodniu życia (początek 5. miesiąca) i nie później niż w 26. tygodniu (początek 7. miesiąca)[1].
Jako pierwsze w jadłospisie maluszka powinny pojawić się warzywa (najlepiej na początek zielone), po około 2 tygodniach – owoce, a w następnej kolejności – produkty zbożowe i inne, tj. mięso, ryby, jaja czy przetwory mleczne.
Po skończeniu 6. miesiąca życia mleko mamy lub następne wciąż powinno stanowić podstawę jadłospisu dziecka, a rozszerzanie diety ma na celu zapewnienie odpowiedniej podaży energii i składników odżywczych, na które zapotrzebowanie wzrasta wraz z rozwojem niemowlęcia. Ponadto to czas zapoznawania niemowlęcia z nowymi smakami i konsystencjami.
To rodzic decyduje, co i kiedy dziecko zje, ale to dziecko decyduje, czy posiłek zje i w jakiej ilości.

Malutki żołądek, a tak duże potrzeby

Czy wiesz, że żołądek niemowlęcia jest 11 razy mniejszy, a małego dziecka 8 razy mniejszy niż żołądek dorosłego? Mimo to w przeliczeniu na kilogram masy ciała zapotrzebowanie najmłodszych na energię i składniki odżywcze jest kilkakrotnie wyższe niż u mamy czy taty. Wszystko za sprawą intensywnego rozwoju i dojrzewania narządów.

Na schabowego z „dorosłego” talerza przyjdzie jeszcze czas

1000 pierwszych dni życia to czas intensywnego wzrastania oraz dojrzewania wielu układów ustroju człowieka. W tym okresie narządy nie funkcjonują tak wydajnie, jak u osób dorosłych. Intensywnie rozwija się mózg, układ nerwowy i odpornościowy, które są wyjątkowo wrażliwe na różnego rodzaju zanieczyszczenia[2]. Ze względu na wrażliwość narządów oraz dojrzewanie funkcji organizmu maluchy dopiero przygotowują się na posiłki z rodzinnego stołu i wymagają szczególnego sposobu żywienia.

Tego nie podawaj swojemu dziecku

Komponując dietę niemowlęcia, należy unikać posiłków smażonych, zawierających dużą ilość tłuszczów nasyconych (np. zawierających tłuste mięso, pełnotłusty nabiał, duże ilości masła czy smalcu), dań dosalanych, z dodatkiem cukru oraz przypraw, zwłaszcza tych ostrych. Pamiętaj, że w wielu na pozór nieszkodliwych produktach, np. bułkach maślanych, wędlinie, serku czy krakersach z kolorowym misiem na opakowaniu, mogą znajdować się duże ilości niewskazanych w jadłospisie najmłodszych dodatków.

O czym należy wiedzieć, wybierając produkty dla niemowlęcia?

W komponowaniu diety niemowlęcia istotny jest nie tylko dobrze zbilansowany jadłospis, niepodawanie produktów z dodatkiem cukru, soli czy dodatków do żywności niedozwolonych w żywieniu najmłodszych, ale przede wszystkim wysoka jakość i bezpieczeństwo posiłków. Tego, czy warzywa, owoce, zboża, ryby lub mięso są bezpieczne dla niemowlęcia, nie da się ocenić za pomocą zmysłów. Warto sięgać po żywność stworzoną specjalnie dla najmłodszych, ze wskazaniem wieku na opakowaniu. Takie produkty można z łatwością rozpoznać. Na etykiecie zawierają informację, p.. po 6. czy 9. miesiącu życia, co jest gwarancją dopasowania zarówno składu, jak i konsystencji do potrzeb dziecka na określonym etapie rozwoju.

Ciekawostka

Produkty przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci spełniają o wiele bardziej restrykcyjne normy jakości niż te określone dla żywności ogólnego przeznaczenia, spożywanej przez dorosłych. Na przykład dla pestycydów w owocach są 3000 razy bardziej restrykcyjne, a dla pestycydów w warzywach – do 5000 razy bardziej restrykcyjne[3].

Jakość potwierdzona na 100%

Warzywa czy owoce z gospodarstw przeznaczonych pod uprawę z myślą o najmłodszych są kontrolowane na każdym etapie produkcji – po to, aby cały proces – już od momentu zasiewu – pozwalał na uzyskanie odpowiedniej jakości produktów. Czy wiesz, że przykładem produktów, które zawierają 100% warzyw i owoców z kontrolowanych upraw, są posiłki BoboVita? To, co je charakteryzuje, to również 100% mięsa bez pozostałości antybiotyków, które pochodzi wyłącznie od sprawdzonych dostawców*, 100% dziko żyjących ryb z certyfikowanych połowów oraz 0% konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku**. Wybierając te produkty, rodzic podaje swojemu dziecku posiłki dostosowane do jego potrzeb, które powstały ze szczególną dbałością o jakość i bezpieczeństwo. W dodatku ich wygodny sposób przygotowania sprawia, że podanie posiłku niemowlęciu to dla rodzica duże ułatwienie.

Ważne informacje: Zaleca się kontynuację karmienia piersią podczas wprowadzania pokarmów uzupełniających. Karmienie piersią powinno trwać tak długo, jak jest to pożądane przez matkę i dziecko. Karmienie piersią jest najlepsze dla dziecka.

* Zgodnie z limitami i zakazami określonymi prawem.

** Zgodnie z przepisami prawa żywność dla niemowląt i małych dzieci nie zawiera konserwantów, barwników i wzmacniaczy smaku.

[1] Szajewska H. i wsp., Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci , Standardy Medyczne/Pediatria 2021, T. 18.

[2] „Raport: bezpieczeństwo żywności a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci”. Pod redakcją: prof. dr hab. n. med. Piotra Sochy oraz dr hab. inż. Anny Harton, 2022 RAPORT Bezpieczeństwo żywności, a potrzeby żywieniowe niemowląt i małych dzieci (1000dni.pl). Dokument ten stanowi kompendium wiedzy na temat wpływu bezpieczeństwa żywności na stan zdrowia dziecka teraz i w przyszłości.

[3] Tamże.