Święta Bożego Narodzenia to moment spotkań z bliskimi. Rodzina dużo czasu spędza przy stole, na którym – przede wszystkim w wigilijny wieczór – można znaleźć wiele tradycyjnych pyszności. Nie wszystkie świąteczne dania są jednak odpowiednie dla dziecka po 1. roku życia, ponieważ brzuszek roczniaka wciąż jest delikatny i wrażliwy. Mimo dużego zainteresowania potrawami spożywanymi przez mamę i tatę, maluch nie jest jeszcze gotowy na posiłki dorosłych. Co zatem można podać dziecku z wigilijnego stołu? Podpowiadamy!
Duże potrzeby małego brzuszka
Dziecko po 1. roku życia w oczach bliskich może wydawać się już naprawdę „dorosłe”. Stawia pierwsze kroki, wypowiada kolejne słowa i jest niezwykle ciekawe świata. Chętnie poznaje też nowe smaki i z zainteresowaniem przygląda się temu, co jedzą jego rodzice. Brzuszek roczniaka wciąż jednak jest bardzo delikatny i wrażliwy, a tym samym niegotowy na dania z dorosłego stołu. Dlaczego?
Jak wynika z badań, dieta dorosłego mieszkańca Polski zawiera zbyt mało warzyw, owoców, kasz, ryb, mleka i jego przetworów, a za dużo soli, cukru czy słodzonych napojów, których w codziennym menu małego dziecka należy unikać. Dodatkowo jadłospis dorosłych zazwyczaj jest też bardziej ciężkostrawny[1]. Dlatego nieodpowiednim wyborem dla małego dziecka w czasie świąt będzie np. karp. Lepiej unikać dań dosalanych i dosładzanych, smażonych na głębokim tłuszczu, doprawianych, np. octem, czy gazowanych napojów.
1000 pierwszych dni życia to czas tzw. programowania żywieniowego. To moment, w którym kształtują się nawyki żywieniowe malucha, wpływające na dokonywane przez niego w dorosłym życiu wybory. Właśnie dlatego prawidłowo zbilansowana dieta, dostarczająca niezbędne witaminy i składniki mineralne, to najlepszy sposób na wsparcie rozwoju dziecka. Jak więc układać jadłospis malucha, zwłaszcza w tak wyjątkowym czasie w roku? W tym zadaniu pomocny może być np. opracowany przez ekspertów z Instytutu Matki i Dziecka modelowy talerz żywieniowy[2], który wskazuje orientacyjną liczbę i wielkość porcji, z uwzględnieniem różnych produktów spożywczych, które roczniak, a także dwu- i trzylatek powinien spożywać w ciągu dnia. Zgodnie z tymi wskazówkami dziecko w wieku od 1. do 3. roku życia każdego dnia powinno otrzymywać 5 porcji produktów zbożowych i warzyw, 4 porcje owoców, 3 porcje mleka i produktów mlecznych i od 1 do 2 porcji mięsa, ryb, jajek oraz tłuszczów.
| Czy wiesz, że… dziecko, które ukończyło 1. rok życia, ma znacznie mniejszy żołądek niż osoba dorosła, ale jednocześnie większe zapotrzebowanie na niektóre składniki odżywcze? Roczne dziecko potrzebuje nawet do 6 razy więcej pewnych składników odżywczych niż starsi członkowie rodziny (w przeliczeniu na kilogram masy ciała). To 6 razy więcej witaminy D i 4 razy więcej wapnia, jodu oraz żelaza, a także 3 razy więcej witamin A i C[3]. Specjaliści podkreślają, że wiele dzieci w tym wieku nie spożywa wraz z dietą wystarczającej ilości m.in. witaminy D oraz jodu[4]. Dostarczenie młodemu organizmowi tak wielu ważnych składników odżywczych jest więc wyjątkowo ważnym, a jednocześnie wymagającym zadaniem dla rodziców. |
Świąteczne menu dla malucha
Święta to czas, w którym na rodzinnych stołach znaleźć można prawdziwe rarytasy. Roczniak może być żywo zainteresowany daniami, których nigdy nie widział, a które ochoczo zajadają jego bliscy. Jak poradzić sobie w takiej sytuacji, aby dziecko przy rodzinnym stole nie czuło się wykluczone? Warto przygotować posiłki specjalnie dla niego.
Dobrze, aby wigilijne menu dla małego dziecka zawierało potrawy bezpieczne (np. bez ości) i zaspokajające potrzeby jego organizmu. Odpowiedni dla roczniaka będzie barszcz czerwony z kawałkami buraków, doprawiony sokiem z cytryny i oliwą z oliwek. W czasie świąt niemal wszyscy zajadają się tradycyjną sałatką jarzynową. Rodzice mogą przygotować jej wersję dla malucha: z pokrojonymi w kostkę marchewką, ziemniakiem i jabłkiem, z dodatkiem groszku oraz jogurtu naturalnego zamiast majonezu.
Kiedy dziecko chciałoby zjeść rybę, warto podać mu ugotowany na parze filet, np. z łososia. Do picia najlepsza jest woda, jednak roczniak może skosztować odrobinę niesłodzonego kompotu z suszu. Odpowiednia dla małego smakosza będzie także dietetyczna wersja ryby po grecku, przygotowana np. z filetem z dorsza pod marchewkową pierzynką.
Może się również zdarzyć, że dziecko chciałoby zjeść deser. Słodki, polany lukrem makowiec może nie być najlepszym wyborem. Odpowiedniejsza będzie np. dopasowana do wieku kaszka z dodatkiem rodzynek lub sernik z odżywczą formułą na bazie mleka. Taki deser może zasmakować także dorosłym!
Jak przygotować sernik dla juniora?
Składniki na tortownicę o średnicy 21 cm:
Masa serowa:
- 500 g półtłustego twarogu,
- 180 ml (ok. ¾ szklanki) odżywczej formuły na bazie mleka Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert przygotowanej zgodnie z opisem na opakowaniu,
- 5 g (łyżeczka) agar-agar,
- 100 ml (10 łyżek) przegotowanej gorącej wody,
- 15 g (1,5 łyżki) miodu,
- 150 g (3 garście) borówek.
Spód:
- 140 g (3 garście) daktyli,
- 100 ml (10 łyżek) przegotowanej ciepłej wody,
- 80 g (8 łyżek) płatków owsianych błyskawicznych,
- 1,5 łyżeczki ciemnego kakao bez cukru,
- 1,5 łyżki masła.
Sposób przygotowania:
Spód:
Przed rozpoczęciem przygotowania sernika namocz daktyle w ciepłej wodzie. Po upływie 20 minut umieść daktyle w malakserze lub misie blendera, dodaj kakao oraz masło, a następnie zmiksuj do połączenia się składników. Do uzyskanej masy dodaj płatki owsiane, całość wymieszaj szpatułką, a następnie umieść na całej powierzchni dna tortownicy (wcześniej delikatnie natłuszczonej).
Masa serowa:
Do miseczki wlej gorącą wodę i rozpuść w niej agar-agar – odstaw do ostygnięcia (do uzyskania temperatury 35-40 stopni Celsjusza). W malakserze lub misie blendera umieść twaróg, rozpuszczony i wystudzony agar-agar, miód oraz przygotowaną wcześniej odżywczą formułę na bazie mleka – całość zmiksuj do momentu uzyskania gładkiej konsystencji. Gotową masę serową przelej do tortownicy na przygotowany wcześniej spód. Na wierzchu masy serowej rozłóż borówki. Gotowy sernik umieść w lodówce do schłodzenia i całkowitego stężenia na około 2 godziny.
To warto wiedzieć
Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają kontynuowanie karmienia piersią dziecka po 1. roku życia – pokarm mamy powinien być elementem codziennej diety malucha nawet do 2. roku życia lub dłużej, tak długo, jak będzie chciała tego i mama, i dziecko[5]. Jeśli jednak kontynuowanie karmienia piersią nie jest możliwe, po 1. roku życia warto sięgnąć po dopasowaną do potrzeb malucha odżywczą formułę na bazie mleka (dawniej mleko modyfikowane typu Junior), wzbogaconą w witaminy i składniki mineralne.
Warto wiedzieć, że już 2 kubki Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert (2 x 200 ml) każdego dnia pomagają w pokryciu zapotrzebowania rocznego dziecka na ważne składniki. M.in.:
- 89% dziennego zapotrzebowania na witaminę D,
- 74% dziennego zapotrzebowania na żelazo,
- 71% dziennego zapotrzebowania na wapń i jod[6].
Produkt zawiera również witaminy A, C i D dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz kwas ALA (omega 3) dla wsparcia prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej. Dodatkowo w porównaniu do mleka krowiego 2% Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert zawiera aż 17 razy więcej witaminy C i 163 razy więcej witaminy D, które są ważne w diecie juniora.
| Sprawdź! Więcej ciekawych (nie tylko świątecznych!) przepisów na dania dla roczniaka można znaleźć w najnowszym ebooku „Pysznie i wartościowo. Poznaj tajniki żywienia rocznego dziecka”. Na stronie BebiKlub.pl do dyspozycji rodziców są również ekspertki z Serwisu Konsumenckiego. Dzięki swojemu doświadczeniu i wiedzy doradzą oraz odpowiedzą na pytania związane m.in. z prawidłowym żywieniem małego dziecka. |
Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.
[1] https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_106_19.PDF
[2] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych pod red. H. Weker i wsp. Instytut Matki i Dziecka, 2020.
[3] W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.
[4] Komentarz do artykułu Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. prof. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022/T19.
[5] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.
